Achter het bureau van ondernemers ontstaan de wildste ideeën, de mooiste campagnes en de meest begeerlijke producten. Maar achter die bureau’s vloeien ook tranen, vervloeken we onszelf en trekken we soms de haren uit ons hoofd. Het is niet altijd rozengeur en maneschijn, het is vaak ook putmeur en hoosbuien. 

In Behind the Desk gaan we in gesprek met ondernemers en schijnen we de bureaulamp op datgene waar we nooit over praten. Dus weg met die instafilters en op tafel met de real talk. Vandaag vertelt Janon (25), grafisch vormgever van By Nik, over haar perfectionisme: een zegen én een vloek. 

Hoe ervaar je het ondernemerschap tot nu toe? 

“Ik ben zomaar in het ondernemerschap gedoken. Iemand zocht een freelance grafisch vormgever en omdat mijn vader een echte rasondernemer is, dacht ik: fuck it. Dat kan ik ook. Ik ben nu drie jaar aan het ondernemen en aan het begin had ik geen flauw idee wat ik aan het doen was. Stiekem heb ik dat af en toe nog steeds.”

Kan je een voorbeeld noemen? 

“Ik ben er best wel naïef ingedoken en er komt uiteindelijk meer bij kijken dan ik had verwacht. Ik durf mezelf na drie jaar ook nog niet echt ondernemer te noemen. Ik ben daar veel te lief voor. Prijsopgaven maken vind ik moeilijk, mijn (startende) klanten snoepen er snel wat euro’s af omdat ik dan medelijden met ze heb. Zo deed ik mezelf eigenlijk altijd te kort. Nu ben ik daar wat harder in en neem ik een klus liever niet aan, dan dat ik onredelijke korting geef. Al doende leert men.” 

Wat vind je het stomste aan ondernemen? 

“De boekhouding. Wat een verschrikking. Ik vind dat echt het meest walgelijke wat er is. Ik doe het omdat het moet. Maar niet met liefde.” 

En het tofste? 

“De vrijheid. Ik ben geen ochtendmens, dus ik sla liever een ochtend over en dan werk ik door tot een uur of 11. Heerlijk. Je eigen tijden en regels bepalen, daar ben ik gek op. Ik ben ook niet voor niets een lange periode naar Portugal gevlucht met mijn laptop.” 

”Soms help ik mezelf zo over de zeik, dat ik ook last heb van angst- en paniekaanvallen.”

Wat is jouw toxic trait? 

“Ik ben in mijn werk ontzéttend perfectionistisch. Waar dat precies vandaan komt, durf ik niet te zeggen. Op school was ik ook al ontzettend streberig, haalde het liefste de hoogste cijfers. Als ik iets bedenk, of iets wil doen, dan moet het gelijk perfect. Nooit half. Het is denk ik ook wel een familietrekje, want ik heb het in ieder geval niet van een vreemde.” 

Staat dat in contrast met je privéleven? 

“Ja, los van mijn werk ben ik ontzettend chaotisch. Ik neem de tijd niet zo nauw, raak van alles kwijt en heb een overvolle kop. Dat zie je ook terug in mijn kamer: die is 9 van de 10 keer een pleurisbende. Toch ga ik niet zonder make-up naar buiten. Mijn eyeliner moet vlijmscherp zijn. Ook mijn tattoo’s moeten per se bij elkaar passen, anders word ik gek.” 

Het lijkt wel alsof creativiteit je perfectionisme aanwakkert.

“Nou, nu je het zegt. Er zit wel een thema in.” 

Hoe beïnvloedt perfectionisme jouw werk? 

“Stel ik heb een opdracht om een logo te maken, dan spreek ik een aantal uur af. Ik benut die volle uren om een mooi logo neer te zetten, maar buiten die uren om moet en zal ik het logo nóg mooier en nóg beter maken. Ik ben dan dus eigenlijk gratis aan het werk, omdat ik vind dat het niet goed genoeg is. Daarbij zorgt die drang tot perfectie ook wel eens voor onzekerheid.” 

Ben je wel eens onzeker over je werk? 

“Ja, ik denk dat perfectionisme een uiting is van onzekerheid. Er zijn zoveel andere, goede vormgevers. Dat brengt me altijd aan het twijfelen: ben ik wel goed genoeg? Kan ik dit eigenlijk wel? Moet ik meer oefenen? Daarmee voer je de druk voor jezelf op, waardoor je juist nóg onzekerder wordt. Soms help ik mezelf zo over de zeik, dat ik ook last heb van angst- en paniekaanvallen. Dan push ik mezelf zó hard, dat mijn eigen lampje soms letterlijk uit gaat. Maar zodra de klant dan mailt dat ze blij zijn met mijn werk, dan kan ik pas weer ademhalen.” 

”Klanten kunnen een andere smaak hebben, waardoor ik wel eens dingen maak waar ik als vormgever niet achter sta.”

Hoe ga je om met feedback en kritiek? 

“Wat voor mij heel erg helpt, is dat ik mezelf er aan herinner dat ik niet in het hoofd van de klant kan kijken. Het moeilijkste aan mijn vak is om een juiste inschatting te maken van de wensen van een klant. Vaak gaat dat goed, maar niet altijd. Toen ik net begon als ondernemer, werkte ik voor de klanten van een van mijn opdrachtgevers. Dat ging super goed, tot een opdracht mij te onduidelijk was. Mijn werk voldeed niet aan de wensen van de klant en ik werd zo uit het team gebonjourd. Op dat moment leek dat het einde van de wereld, maar nu weet ik dat als één project niet lekker loopt, dat niet je hele carrière gepresenteerd. Ik probeer lering te trekken uit negatieve feedback en het daarna los te laten.” 

En wat als jij het logo zelf niet mooi vindt, maar de klant wel? 

“Heel eerlijk? Dan komt het niet in mijn portfolio. Klanten kunnen een andere smaak hebben, waardoor ik wel eens dingen maak waar ik als vormgever niet achter sta. Ondanks dat de klant tevreden is én mijn factuur betaald. Ik weet dat ik dat logo bijvoorbeeld mooier of beter had kunnen maken, maar klant is koning, hè.” 

Hoe gebruik jij je perfectionisme als positieve eigenschap?

“Door mijn perfectionisme ben ik mezelf altijd aan het pushen om beter te worden. Ik probeer het om te zetten in motivatie en leergierigheid om nóg meer te leren en te oefenen. Ik waardeer mijn doorzettingsvermogen en mijn vastberadenheid. Als ik ergens mijn zinnen op zet, dan ga ik er de volle 100 procent voor. Geen half werk aan mijn bureau. Nooit.”